Voorste kruisbandletsel
Algemeen
De voorste kruisband zorgt centraal in de knie voor stabiliteit. Een voorste kruisbandletsel kan leiden tot een instabiele knie bij sportactiviteiten, maar ook bij dagelijkse activiteiten. Men ervaart vaak een zwak gevoel in de knie. Dit leidt eventueel uiteindelijk tot meer schade in de knie.
Oorzaken voorste kruisbandletsel
De oorzaak van voorste kruisbandletsel is vaak een exo valgus trauma van de knie, waarbij de knie in X-stand komt en het onderbeen wegdraait van het bovenbeen. In 70% van de gevallen treedt dit op tijdens het sporten. Het grootste gedeelte wordt echter veroorzaakt door non-contactmomenten tijdens het sporten. Men voelt vaak een een “clunk” of knap van de knie. Sporten waarbij we voorste kruisbandletsel relatief vaak zien zijn voetbal, hockey, handbal en skiën. We zien bij vrouwen meer voorste kruisbandletsel dan bij mannen.
Reconstructie voorste kruisband
Figuur 2
Klachten
Een voorste kruisbandletsel geeft vaak het gevoel van “het door de knie zakken”. Deze voelt dan niet meer stabiel en men is onzeker over de knie. Bij een kruisbandscheur ervaart men vaak een knap en/of zwelling van de knie. Er treedt pijn op, maar deze is vaak ten gevolge van ander letsel van de knie of van de bone bruise (botvocht), wat optreedt bij de voorste kruisbandscheur. We zien ook vaak dat de functie beperkt is.
Niet-operatieve behandeling
Vaak zetten we bij voorste kruisbandletsel fysiotherapie in om de knieklachten te verminderen. Met kracht, stabiliteitstraining en coördinatietraining, kunnen instabiliteitsklachten verminderen. Bij forse instabiliteit of blijvende instabiliteit van de knie en bij contactsporters, kiezen we echter vaak voor een operatie.
Operatieve behandeling
Bij de operatieve behandeling van voorste kruisbandletsel, verrichten we een voorste kruisbandreconstructie. Hierbij vervangen we de gescheurde voorste kruisband door lichaamseigen weefsel. Dit betreft vaak de hamstringpezen, het centrale 1/3 gedeelte van de quadricepspees of het centrale 1/3 deel van de knieschijfpees (patellapees). Welke pees gebruikt wordt, is onder andere afhankelijk van de conditie, beoefende sport en de werkzaamheden van de patiënt. We bekijken individueel welke techniek het best passend is. De pezen worden zo bewerkt/ingehecht, dat ze als goede vervanging van de eigen kruisband kunnen functioneren. De operatie gebeurt in de vorm van een kijkoperatie, waarbij we tegelijkertijd ook ander letsel, zoals een scheur in de meniscus, kunnen behandelen.
Nabehandeling
De operatie vindt in dagopname plaats. Het revalidatieproces is lang, omdat de nieuwe kruisband moet ingroeien in de boortunnels en dezelfde eigenschappen moet ontwikkelen als de oorspronkelijke kruisband. De fysiotherapeut speelt een belangrijke rol na de operatie met de begeleiding en training van de patiënt. De eerste vier tot zes weken moet men op geleide van klachten met krukken lopen. Een brace is niet noodzakelijk. De eerste drie maanden mag u de knie niet te zwaar belasten. Pas na negen tot twaalf maanden mag u, indien mogelijk, de sportactiviteiten weer hervatten in samenspraak met de behandelend orthopeed en fysiotherapeut.
Mogelijke complicaties
Na een voorste kruisbandreconstructie zien we algemene complicaties, zoals infectie, nabloeding, bloeduitstorting en een trombosebeen. Meer specifiek zien we soms een verminderd gevoel van het scheenbeen, door het weghalen van een hamstringpees. Vaak zien we dat dit in het verloop van het revalidatieproces verdwijnt. Littekenvorming (arthrofibrose) in de knie kan eveneens voorkomen, waardoor het revalidatieproces vertraagt en de functie achterblijft. Roken en overgewicht kunnen een negatief effect hebben op het resultaat van de behandeling.
