Sportletsels van de enkel
Algemeen
Jaarlijks vinden er in Nederland ongeveer 140.000 sportletsels van de enkel plaats. In de meeste gevallen treedt er een verzwikking op, met verrekking of het scheuren van de enkelbanden tot gevolg. Dit kan gepaard gaan met andere schade in de enkel, zoals kraakbeenbeschadiging of een peesletsel. In 20-50% ontstaat er chronische pijn en/of aanhoudende instabiliteit van de enkel na een sportletsel.
Oorzaken sportletsels van de enkel
- Verzwikking
- Val van grotere hoogte of een ongeluk
- Direct trauma, zoals een schop tegen de enkel
- Overbelasting
- Verkeerde trainingsopbouw/-intensiteit/-techniek
- Extra botje aan de achterzijde van de enkel (os trigonum)
- ‘Voetballers-enkel’: als gevolg van sprongsporten en voortdurend contact van de bal met de voorzijde van de enkel kan er irritatieweefsel, of botaangroei ontstaan aan de voorzijde van de enkel.
- Irritatie aan de achterzijde van de enkel bij een extra “botje” (os trigonum).
Er zijn enkele risicofactoren die de kans op een enkelletsel vergroten: hypermobiliteit, afwijkende stand van de voet of enkel (zoals een holvoet of platvoet), of een neurologische aandoening.
Figuur 2
Klachten
Acuut sportletsel:
- Pijn
- Zwelling
- Bloeduitstorting
- Moeite met belasten
Na verloop van tijd:
- Instabiliteit
- Slotklachten
- Pijn
- Moeite met bepaalde sporten
Niet-operatieve behandeling
- Acute fase: rust, ijs, drukverband, krukken, hoog leggen
- Gips
- Fysiotherapie
- Pijnstillers of ontstekingsremmers
- Injectie
- Tape of brace
- Steunzolen
- Aanpassen sport of activiteiten
Operatieve behandeling
- Kijkoperatie: verwijderen losse fragmenten, schoonmaken van de enkel en behandelen van kraakbeenafwijkingen.
- Enkelbandstabilisatie: in het geval van instabiliteit. Zie ook enkelinstabiliteit.
Nabehandeling
Deze hangt af van de gekozen techniek de eventuele aanvullende behandeling die is toegepast. Meestal dient er enkele dagen met krukken onbelast gemobiliseerd te worden, waarna er opbouwend belast kan worden (zo nodig met fysiotherapie). Indien er een uitgebreidere behandeling is toegepast (kraakbeen of pees), is het soms noodzakelijk om langer met krukken te belasten. Soms wordt er gips toegepast.
Mogelijke complicaties
- Wondinfectie
- Vertraagde wondgenezing
- Zenuwschade (restpijn of verminderd gevoel)
- Nabloeding
- Zwelling
- Dystrofie
- Trombosebeen