Pijnlijke voorvoet

Algemeen

Een pijnlijke voorvoet kan diverse oorzaken hebben. De meest genoemde diagnoses zijn metatarsalgie, Mortons neuroom en Morbus Freiberg. De klachten kunnen spontaan en geleidelijk ontstaan, maar ook door een trauma veroorzaakt worden. We lichten deze drie diagnoses dan ook apart toe.

Oorzaken pijnlijke voorvoet

Metatarsalgie is een verzamelnaam voor klachten rondom de bal van de voet. Vaak worden deze klachten uitgelokt door het dragen van “verkeerd” schoeisel. Zo geeft het dragen van een hoge hakken bijvoorbeeld een verhoogde druk op de voorvoet. Men staat immers voortdurend op de tenen. Soms worden de klachten uitgelokt door de voet zelf. Er is bijvoorbeeld sprake van slijtage of een afwijkende stand van de voet zoals een hol-, plat-, of spreidvoet. 

Oorzaken van metatarsalgie:

  1. Primair: afwijkende anatomie; zoals lang of kort middenvoetsbeentje, scheefstand van de grote teen of een ingezakte voorvoet. Ook een hol-, of spitsvoet met verkorting van de kuitspieren kan een rol spelen.
  2. Secundair: ontsteking met standsafwijking van de tenen, verdunning van het vetkussen onder de voorvoet, reumatoïde arthritis, of Morbus Freiberg.
  3. Na een eerdere operatie van de voorvoet (iatrogeen), zoals standscorrectie van de grote teen.

Mortons neuroom is een inklemming van een voetzenuw. De inklemming zorgt er voor dat de zenuw verdikt raakt. Een neuroom bevindt zich op een plek tussen twee middenvoetsbeentjes waar de twee zenuwen samenkomen, meestal tussen de derde en vierde teen (geteld vanaf de grote teen). Schoeisel of de vorm van de voet kunnen een rol spelen in het ontstaan van deze klachten.

Morbus Freiberg is een situatie waarbij het kopje van een middenvoetsbeentje gedeeltelijk afsterft. De oorzaak hiervan is nog steeds niet helemaal duidelijk, maar heeft waarschijnlijk te maken met een doorbloedingsprobleem van het kopje. Dit kan vervolgens leiden tot destructie. Soms treedt er ook spontaan herstel op. Mogelijke factoren die van invloed zijn: trauma, gebruik van steroïden, chemotherapie, stollingsstoornissen, alcoholmisbruik of nicotine abusus.

Voorbeeld deformatie kopje derde straal, Morbus Freiberg.

Mortons neuroom

Klachten

  • Pijn onder de bal van je voet
  • Toenemende pijn bij belasten (afwikkelen) en staan
  • Toename van pijn bij blootvoets lopen
  • Knikkergevoel (Mortons neuroom)
  • Tintelingen/ doof gevoel van 1 of meerdere tenen (Mortons neuroom)

Niet-operatieve behandeling

Hierbij kijken we naar het juiste schoeisel, eventueel in combinatie met steunzolen. Een zoolverstijving met afwikkelvoorziening, verkrijgbaar via de orthopedisch schoenmaker, kan ook effectief zijn. In enkele gevallen proberen we u met een injectie van de klachten af te helpen. Soms schrijven we rekoefeningen of pedicure voor.

Operatieve behandeling​

We gaan pas over tot een operatie als de niet-operatieve behandeling niet succesvol is gebleken. Op basis van de mate van uw klachten, de oorzaak en de ernst, kiest u samen met de orthopedisch chirurg voor de juiste operatie.

Metatarsalgie

Het type ingreep wordt bepaald door de oorzaak:

Mortons neuroom

Tijdens de operatie wordt via een snede aan de bovenzijde van de voet, de beknelde zenuw verwijderd. Vaak ervaren patiënten een directe verlichting van de pijn. Het nadeel hiervan is echter wel dat er een blijvende doofheid van de betreffende tenen kan ontstaan. U mag op de dag van de operatie naar huis.

Morbus Freiberg

In de regel wordt een morbus Freiberg niet operatief behandeld. Bij hevige aanhoudende klachten kan een standscorrectie van het kopje plaatsvinden en in zeer uitzonderlijke gevallen verwijderen we het kopje in zijn geheel. 

De operatie vindt plaats in dagbehandeling met een ruggenprik of onder algehele narcose, eventueel in combinatie met een zenuwblokkade. U mag zelf uw voorkeur vooraf met de anesthesist bespreken. U krijgt daarbij voorafgaand aan de ingreep een antibioticum toegediend, om een mogelijke infectie tegen te gaan. Tijdens de operatie wordt er een bloedleegteband om uw bovenbeen/onderbeen gelegd. Deze zorgt ervoor dat het bloed uit uw been weggehouden wordt, zodat het operatiegebied zo goed mogelijk bekeken kan worden. 

Nabehandeling

Bij de meeste operaties aan de voorvoet, krijgt u gedurende zes weken een voorvoet-ontlastende schoen, waarmee u kunt belasten op de hiel. Na deze periode mag u opbouwend belasten in uw eigen schoen. De voet kan langdurig gezwollen blijven.

U krijgt een kortdurend drukverband en mag de voet direct na de operatie weer belasten. Wel is het zaak de wond voldoende rust te geven. 

Mogelijke complicaties

  • Wondinfectie
  • Vertraagde wondgenezing
  • Nabloeding
  • Zenuwschade (restpijn of verminderd gevoel
  • Zwelling
  • Dystrofie
  • Trombosebeen

Gespecialiseerd in enkel & voet zijn:

drs.
Paul Werner

dr.
Joost Schrier

drs.
Sander Schouten